بررسی هنجارگریزی دستوری در شعر منوچهر آتشی

Authors

مسعود روحانی

محمد عنایتی قادیکلایی

abstract

آشنایی زدایی در جهان متن، شامل همه ی شگردهایی می شود که در برجسته سازی یک متن ادبی دخیل اند و معمولاً با نوعی هنجارگریزی همراه هستند و می توان گفت آشنایی زدایی نتیجه ی برجسته سازی و هنجارگریزی است. یکی از انواع هنجارگریزی هایی که که شاعر برای آفرینش اثر ادبی به آن دست می زند، هنجارگریزی دستوری است و آن به معنی گریز از قواعد نحوی حاکم بر زبان است؛ هر زبان دارای ساختار دستوری خاصی است که مطابق زبان معیار، نظم می یابد اما در زبان شعر، این نظم و ساختار به هم می خورد و نوعی برجسته سازی شکل می گیرد؛ به عبارت دیگر شاعر از امکانات دستوری زبان در جهت برجسته نمودن شعرش بهره می جوید. هنجارگریزی دستوری به اشکال گوناگون در شعر شاعران مختلف، دیده می شود.بررسی شعر منوچهر آتشی نشان داده است که او از هنجارگریزی دستوری در هر دو بخش صرف (واژه) و نحو استفاده نموده است؛ انواع هنجارگریزی در سطح صرف در شعر آتشی عبارتند از: ساخت واژگان جدید، کاربرد واژگان کهن، بکارگیری واژگان امروزی و کاربرد واژگان بومی. در سطح نحو شعر آتشی نیز نمونه هایی از گریز از هنجار دیده می شود که شاعر از این طریق به آشنایی زدایی پرداخته است. این جستار موارد مختلف این قاعده گریزی های نحوی را مورد بررسی قرار داده و نشان داده است آتشی از چه روش هایی در جهت غریبه سازی نحو شعرش استفاده نموده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هنجارگریزی در شعر منوچهر آتشی

منوچهر آتشی در زمره شاعران معاصری است که با استفاده از انواع روش‌های هنجارگریزی، زبان شعری‌اش را برجسته کرده است. تأمّل و تعمّق در تحلیل اشعار منوچهر آتشی نشانگر این واقعیت است که وی به صورت گسترده از ابعاد گوناگون در برجسته کردن زبان شعری‌اش- که گاه به صورت عمدی بوده است- از انواع هنجارگریزی بهره برده است. در این مقاله نمونه‌هایی از هنجارگریزی در شعر آتشی در ابعاد گوناگون آورده شده است. هدف نهای...

full text

هنجارگریزی در شعر منوچهر آتشی

منوچهر آتشی در زمره شاعران معاصری است که با استفاده از انواع روش های هنجارگریزی، زبان شعری اش را برجسته کرده است. تأمّل و تعمّق در تحلیل اشعار منوچهر آتشی نشانگر این واقعیت است که وی به صورت گسترده از ابعاد گوناگون در برجسته کردن زبان شعری اش- که گاه به صورت عمدی بوده است- از انواع هنجارگریزی بهره برده است. در این مقاله نمونه هایی از هنجارگریزی در شعر آتشی در ابعاد گوناگون آورده شده است. هدف نهای...

full text

بررسی زیباشناختی شعر منوچهر آتشی

زیبایی یکی از مفاهیم پیچیده است که به راحتی نمی­توان برای آن تعریف دقیقی ارائه کرد. از سویی زیبایی یک امر مطلق نیست و هر فردی با توجه به معیارهای شخصی خود امری را زیبا یا زشت می­داند. یکی از ویژگی­های ذاتی ادبیات به عنوان یک هنر نیز، زیبایی است. در این مقاله به بررسی عناصر برجستۀ موسیقایی، زبانی و تصویرساز در شعر منوچهر آتشی و چگونگی ارتباط و پیوند آن‏ها با عاطفۀ شعری پرداخته شده است؛ عناصری که...

full text

بررسی نوستالژی در شعر منوچهر آتشی

حسرت و یاد دوران گذشته باعث بروز غم و اندوه در انسان‌‌ها می‌شود. حسرت گذشته‌‌های شیرین و تقابل زمان حال با این گذشته نوستالژی یا غم‌‌ غربت نامیده می‌‌شود. آن‌چه غم‌‌ غربت را در وجود انسان‌ها می‌‌کارد جدایی از جایگاه اصلی، اوضاع و احوال اجتماعی و سیاسی و فرهنگی، و کلاً وضع نابسامان زندگی کنونی است. می‌‌توان گفت این رفتار ناخودآگاه به‌منزلة یک احساس عمومی در همة افراد متجلی می‌‌شود. نوستالژی یکی ا...

full text

بررسی تطبیقی اشکال هنجارگریزی در شعر حسین پناهی و منوچهر آتشی

هنجارگریزی یکی از مؤثرترین روش‌های برجسته‌سازی زبان و آشنایی‌زدایی در شعر است که بسیاری از شاعران از آن بهره برده‌اند. در شعر معاصر، نیما نقش زیادی در پایه‌ریزی این هنجارگریزی‌ها داشته است و پیروان وی نیز از این روش بسیار استفاده کرده‌اند. این پژوهش سروده‌های دو شاعر معاصر حسین پناهی و منوچهر آتشی را از نظرگاه آشنایی‌زدایی و هنجارگریزی مورد بررسی قرار می‌دهد. از آن رو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه پژوهش های ادبی و بلاغی

Publisher: دانشگاه پیام نور

ISSN 2322-3979

volume 3

issue شماره 2 (پیاپی 10) 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023